De passie om te leren
Soms is het zo dat wanneer een recht een plicht wordt, de passie sterft.
Het recht op onderwijs werd leerplicht.
De autoriteiten gingen met elkaar bepalen wát we dan precies onderwijzen moesten. Bijna tot op de letter ontstond het curriculum. We gingen het geleerde toetsen, met heel belangrijke, landelijk genormeerde toetsen. De lat ontstond…
Er werd bepaald dat kinderen in 8 basisschooljaren 7520 uur les moeten krijgen. Men bedacht ook dat alles geleerd kon worden binnen de vier muren van een schoolgebouw.
In de oorsprong was dit een heel goed idee. Ik denk dat het 120 jaar geleden precies was wat we nodig hadden en dat het onze samenleving veel goeds gebracht heeft. In 2020 is het misschien wel een beperkend gegeven…
Aan de passie van het overgrote deel van de leraren ligt het niet. Zij werken keihard om alle kinderen binnenboord en gemotiveerd te houden. Er wordt hier en daar al flink buiten de lijntjes gekleurd. Ook zij zitten echter op een bepaalde manier gevangen in het systeem; hun klassen zitten overvol en ze zijn gebonden aan tijd, plaats en inhoud die ooit bepaald zijn en waar ze nu op beoordeeld worden.
Vroeger kwam dat oordeel alleen van de inspectie van onderwijs, en hier is tegenwoordig al een kentering voelbaar. Er is gelukkig veel meer vertrouwen. Tegenwoordig komt het venijn stelliger uit de hoek van de media, als bijvoorbeeld onderzoeksjournalisten van RTL op basis van onvolledige info hun eigen conclusies over de kwaliteit van ons onderwijs de wereld in zenden.
Hoe langer ik meeloop in het systeem dat ‘onderwijs’ heet, hoe meer vragen het bij me oproept. Ik zie zoveel kinderen en jonge mensen die het op díe plek niet meer vinden bij zichzelf; de passie om te leren. Het kind centraal stellend, vraag ik me af hoe dit kind het leven leren kan als we het vooral tussen vier muren zetten en naar een scherm laten kijken. Als wij blijven bepalen wat voor hen belangrijk is om te leren en hen daarnaast steeds meer willen beschermen tegen allerlei (denkbeeldig) gevaar, beperken we dan niet hun kans op ervaren? Voorkomen we daarmee juist niet dat ze dát leren wat voor hun eigen toekomst en daarmee ieders toekomst, de toekomst van de wereld, zo belangrijk is?
Vertel het me en ik zal het vergeten.
Laat het me zien en ik zal het onthouden.
Laat het me ervaren en ik zal het me eigen maken
(Confusius, 555-479 v Chr)
Laten we ons best doen om de kinderen van nu het leven te laten ervaren.
Laten we van leerplicht weer leerrecht maken.